Cukrzyca ciążowa to najczęstsze zaburzenie gospodarki węglowodanowej występujące u kobiet w ciąży. Cukrzyca ciążowa diagnozowana jest u około 3 – 12% populacji ciężarnych. Ważne jest wyrównanie poziomu glukozy we krwi, gdyż sprzyja to zachowaniu zdrowia przyszłej mamy oraz prawidłowego rozwoju płodu. Okazuje się, że kluczowe znaczenie w leczeniu cukrzycy ciężarnych ma dieta; dopiero, gdy zmiana trybu życia nie przyniesie pożądanych zmian, wprowadzane jest leczenie insuliną.
Jakie są przyczyny cukrzycy ciążowej?
Zaburzenia gospodarki węglowodanowej towarzyszą praktycznie każdej ciąży, co wynika z charakterystycznych zmian hormonalnych. Jeśli jednak poziom glukozy stale utrzymuje się na wysokim poziomie – mówimy o cukrzycy ciężarnych. Do jej rozpoznania konieczne jest wykonanie krzywej cukrowej, czyli testu doustnego obciążenia glukozą (OGTT). Nieprawidłowe wyniki OGTT w ciąży umożliwiające rozpoznanie cukrzycy ciężarnych to:
– glukoza na czczo 5,1 – 6,9 mmol/l
– w pierwszej godzinie po podaniu glukozy > 10 mmol/ l
– w drugiej godzinie po podaniu glukozy 8,5 – 11 mmol/ l
A jakie są przyczyny cukrzycy ciężarnych? Przede wszystkim – zmiany w metabolizmie węglowodanów przez wątrobę, a także wzrost stężenia hormonów zaburzających wrażliwość komórek na działanie insuliny (estrogeny, progesteron, prolaktyna). Czynnikami zwiększającymi ryzyko rozwoju cukrzycy ciężarnych są także:
– urodzenie w poprzedniej ciąży dziecka o wadze powyżej 4 kg
– niewłaściwa dieta i brak aktywności fizycznej
– nadwaga przed ciążą
– wiek powyżej 35 lat
– ciąża mnoga
– zespół policystycznych jajników
– duża liczba przebytych wcześniej ciąż.
Sposoby leczenia cukrzycy ciężarnych
Kobieta w ciąży, u której zdiagnozowano cukrzycę ciężarnych, powinna zadbać o właściwą dietę. Ponadto konieczne jest monitorowanie stężenia glukozy we krwi na czczo i godzinę lub dwie po posiłku. Dieta cukrzycowa ciężarnych kobiet musi sprzyjać utrzymaniu właściwej masy ciała, powinna dostarczać wszystkich niezbędnych składników odżywczych rozwijającemu się dziecku oraz normalizować poziom glukozy we krwi.
Jadłospis w cukrzycy ciężarnych to podstawowa metoda leczenia tego zaburzenia. Podstawowym zaleceniem, z jakim pacjentka ciężarna wychodzi z gabinetu diabetologa – jest odpowiedni model żywienia. Jego podstawowe założenia to:
– utrzymanie odpowiedniego przyrostu masy ciała w ciąży – w pierwszym trymestrze około 1 kg tygodniowo, w II i III trymestrze – około 0,5 kg; w sumie optymalny wzrost masy ciała nie powinien przekraczać 10 – 14 kg
– utrzymanie prawidłowego poziomu glikemii – na czczo poniżej 90 mg/ dl, godzinę po posiłku – poniżej 120 mg/ dl
– spożywanie kilku posiłków dziennie
– ograniczenie spożycia węglowodanów i dostarczenie pełnowartościowego białka oraz tłuszczów
– unikanie produktów o wysokim indeksie glikemicznym
Dopiero, gdy realizowanie takiej diety nie przyniesie pożądanego poziomu glikemii – wymagane jest wprowadzenie leczenia insuliną. Nie masz pewności, czy podołasz diecie w cukrzycy ciężarnych? Zawsze możesz udać się na konsultacje do dietetyka, który poprowadzi Cię przez okres całej ciąży i ułatwi unormalizowanie poziomu glukozy i insuliny we krwi.